BAŁKANY 2012

W związku z cenami paliw i euro pojawił się trochę tańszy plan wakacyjny. Kierunek - Bałkany.

Przejrzałem mapy, przewodniki i wyszedł mi taki plan wyprawy.

Proszę o ewentualne uwagi i podpowiedzi, co sobie darować, co jeszcze zobaczyć, gdzie można się zatrzymać na nocleg, na co zwrócić uwagę.

* Koszt paliwa przy poszczególnych etapach został obliczony automatycznie przez http://www.viamichelin.pl/ dla samochodu rodzinnego, obliczenia dla BoXerka są o 15% wyższe, stąd w podsumowaniu koszt paliwa został odpowiednio zwiększony.

BAŁKANY 2012

Etap I – POLSKA / SŁOWACJA / WĘGRY

Kielce – Barwinek (PL/SK) – Presov – Koszyce – Milchost – Budapeszt – Horgos

Przewidziany koszt 101.58 EUR
PPA 0.00 EUR | paliwa 86.09 EUR

Czas 11h01 w tym 03h18 na autostradzie

Odległość 825 km w tym 373 km na autostradzie

Etap II – SERBIA

Horgos – Novi Sad – Belgrad – Golubac – Donji Milanovac – Nis – Tabanovce

Przewidziany koszt 78.08 EUR
PPA 0.00 EUR | paliwa 78.08 EUR

Czas 10h11 w tym 02h16 na autostradzie

Odległość 782 km w tym 250 km na autostradzie

Etap III – MACEDONIA

Tabanovce – Skopje – Gradsko – Prilep – Bitola – Ohrid – Ljubanista

Przewidziany koszt 32.34 EUR
PPA 0.00 EUR | paliwa 32.34 EUR

Czas 04h27 w tym 00h41 na autostradzie

Odległość 324 km w tym 77 km na autostradzie

Etap IV – ALBANIA

Ohrid – Lin – Korçë – Buthrotum – Gjirokastër – Tiranë – Shkodër – Ulcinj

Przewidziany koszt 92.91 EUR
PPA 0.00 EUR | paliwa 92.91 EUR

Czas 14h33

Odległość 981 km

Etap V – CZARNOGÓRA

Ulcnji – Stari Bar – Podgorica – Mojkovac – Bistrica – Žabljak – Kotor – Perast – Herceg Novi – Dubrovnik

Przewidziany koszt 68.99 EUR
PPA 0.00 EUR | paliwa 68.99 EUR

Czas 10h29

Odległość 687 km

Etap VI – CHORWACJA / BOŚNIA i HERCEGOWINA / WĘGRY / SŁOWACJA / POLSKA

Dubrownik – Metkovic – Mostar – Sarajewo – Travnik – Jajce – Budapeszt – Presov – Kielce

Przewidziany koszt 173.38 EUR
PPA 3.59 EUR | paliwa 154.3 EUR

Czas 20h30 w tym 04h14 na autostradzie

Odległość 1556 km w tym 474 km na autostradzie

PODSUMOWANIE:

Ilość dni: 25

Trasa: 5155 km

Koszt paliwa: 600 euro = 4,30zł/e = 2580zł*

Win: SK – 74zł; HU – 98zł = 172zł

Opłaty drogowe ok. 200zł

Campingi: 1000zł

Jedzenie: 200zł/os

Ubezpieczenie: 100zł/os

Dodatkowo: 200zł/os

Koszt: 4000zł + 500zł/os                

(4os=1500zł/os;  3os=1800zł/os;  2os=2500zł/os;  1os=4500zł/os)

Co chcemy zobaczyć:

SERBIA:

Fruska Gora- zespół monastyrów, Park Narodowy, Novi Sad

Belgrad

Golubac – twierdza, wąwóz Derdap

monastyr Studenica

Nisz – Wieża Czaszek

Kanion rzeki Drin (PN Tara)

MACEDONIA:

Wąwóz Matka, Skopje

Stobi – ruiny największego antycznego miasta Macedonii

Prilep – klasztor Treskavec

Ochryda – jezioro, perła Macedonii

PN i Góry Galićica

Klasztor św. Nauma

ALBANIA:

Gijrokastra – starówka, Tepelena (twierdza Ali Paszy), most na rzece Drin

Butrint – starożytne muzeum Albanii

Południowe wybrzeże – Kanina (ruiny twierdzy), Pojan (wejście do rezerwatu Apollonia)

Tirana – kolorowa stolica, PN Dajti (kolejka linowa), zamek Petrela

Kruja – ruiny cytadeli Skanderbega

Szkodra – jezioro (Shiroka), zamek Rozafa, most Mesi (Ura e Mesit) na rzece Kir

CZARNOGÓRA:

Jezioro Szkoderskie, monastyry

Jaskinia Lipska („śpiewające skały”)

Kotor – starówka

Herceg Novi – stare miasto

Praćani – plaże

Stary Bar – opuszczone miasto

Sveti Stefan

Kanion Tary – Djurdjevica Tara (most)

Żabljak – najwyżej położone miasto Czarnogóry

Monaster Ostrog

PN Durmitor

CHORWACJA:

Dubrovnik – perła Chorwacji

BOŚNIA i HERCEGOWINA:

Poćitelj – „kamienne miasto” Hercegowiny

Medjugorje – Góra Objawień

Mostar – perła Hercegowiny

Sarajevo

Wodospad Skakavac

Jajce – siedziba władców Królestwa Bośni, wodospad

AKTUALIZACJA:

Na dobry start dostałem dziś od kolegi trochę waluty albańskiej - 700 ALL (lek), 
to jest prawie... 22zł (100 ALL = ok. 3,14 PLN) 

AKTUALIZACJA 13.06.2012:

Po komunikatach o grasującej w Serbii mafii rumuńskiej napadającej na turystów, z którą policja serbska sobie nie radzi postanowiłem zmienić plan wyprawy:

Pojadę: Słowacja i Węgry (tranzytem) > Chorwacja i od Senji na południe wybrzeżem Chorwacji > Czarnogóra wybrzeże i ląd > Albania na samo południe wybrzeżem i powrót górami do Chorwacji, a potem powrót przez BiH do domu.

Ma to swoje plusy - będziemy mieć więcej czasu na te kraje.

AKTUALIZACJA 28.06.2012:

Ostateczna planowana trasa - wyjazd za 25 godzin:

Słowacja i Węgry (tranzytem) >> Chorwacja i od Senji na południe wybrzeżem Chorwacji >> Czarnogóra wybrzeże i ląd >> Albania na samo południe ląd i wybrzeże >> Grecja - Meteory >> Macedonia >> Serbia - Nisz i Kanion Derdap >> i jak wystarczy czasu - Rumunia (transalpina i droga transfogaraska) >> powrót przez Węgry, Słowację

RELACJA 

Witam Was serdecznie i pozdrawiam z riwiery chorwackiej. 





Dzień 1-2 - 29.06-30.06 - piątek-sobota
Wyjechaliśmy w piątek o 21.00 i przed 1.00 byliśmy w Chyżnem na granicy. Tu kilka godzin snu i o 7.00 w drogę. Trasa przez Żilinę, Bratysławę i potem bezpłatnymi przez Węgry do Letenye. Tu pierwsza kontrola graniczna. Pan kazał otworzyć boczne drzwi, a jak zobaczył zabudowę kamperową to tylko rzekł: SUPER! I życzył udanych wakacji. Wymiana euro na kuny na granicy 100euro = 730 kun. Następnie jechaliśmy autostradą do zjazdu do Senj. Kamper to kat 2 więc opłaty droższe. Na pierwszej bramce zapłaciliśmy 62 kuny, na drugiej już w euro, bo kun nam zabrakło po tankowaniu - 13,55 euro (101kn). Cena ON BS = 9,36kn, ON BS CLASS = 9,46kn. U moich przyjaciół w Sv. Juraju byliśmy po 20.00. Za nami 1065km. Zdążyliśmy na cudowny zachód słońca nad morzem. Potem kąpiel i spotkanie z gospodarzami przy... stole, na tarasie. Pogaduchy o wszystkim.

Nocleg przy granicy ze Słowacją

Droga przez Słowację

Widoki ze słowackiej autostrady

Vratnik - stąd już widać chorwackie morze

Sv. Juraj - sobota, 20.20

BoXerek nad morzem

Jak zwykle cudowny zachód słońca

Dzień 3 - 1.07 - niedziela

Dziś kąpiel w morzu, obiad i o 13.00 wyjazd w góry Velebit, a następnie wybrzeżem na południe.

Wejście do parku 50kn. Wymiana waluty w miasteczku - podobnie jak na granicy 100euro = 729kn.
Teraz kawa mrożona i lody w przydrożnej restauracji z widokiem na morze :)

Niedzielny poranek

Sv. Juraj

Powrót z gór

Velebit w tle

Nasz środek lokomocji w 40-stopniowym słońcu

Droga na południe, mrożona kawa i lody...

Zamierzamy minąć Zadar, ale w przewodniku podają, że jednak warto zwiedzić zadarską starówkę. W zasadzie w mieście zastał nas już wieczór.

Zadar

Po spacerze ulicami Zadaru na parkingu bierzemy kąpiel w BoXerku i jedziemy dalej. Udaje nam się znaleźć nocleg w centrum Pirovac przy morzu. Pusty parking, płatny od 7.00. Jest wifi, ale brak sił na uaktualnienia. Do licznika dodajemy dziś 250km.

Dzień 4 - 2.07 - poniedziałek

Sibenik...Parking przy nabrzeżu 10kn/h.

... i NP KRKA - duży, bezpłatny parking z toaletami, wejście 95kn/os - dorośli, 70kn - dzieci 7-14lat)

Wieczorem dojeżdżamy do Splitu, ciężko znaleźć parking w miarę blisko centrum, ale nie jest to niemożliwe. Udaje nam się znaleźć parking płatny 7.00-19.00 - 4kn/h. Ponieważ jesteśmy po 19tej, więc zostajemy tu do rana (N 43*30.822 E 016*26.673). Łazienka i prysznic w BoXerku bardzo się przydają. Przy temperaturach dochodzących tu w dzień do 40st nie potrzeba ogrzewania wody w kamperze.

Wieczorny spacer po mieście i sen... Ciężko się śpi, duszno... Uruchamiam w kamperze zakupiony wentylator. Całodzienne ładowanie akumulatora pokładowego owocuje zapasem prądu w nocy. Dziś przejechaliśmy 160km.

Dzień 5 - 3.07 - wtorek
Śniadanie jemy w kanionie rzeki Cetina, przy takich widokach zwykły pasztet smakuje wyśmienicie.

Około południa dojeżdżamy do Riwiery Makarskiej.

Dzisiejszy dzień kończymy w Mlini na kempingu Kate ( http://www.campingkate.com/www/ ), skąd po kąpieli, małym praniu, mrożonej kawie jedziemy busem do Dubrovnika. Zwiedzanie Starego Miasta i kolacja w jednej z wielu restauracji. Przejechana trasa 240km.

Dzień 6 - 4.07 - środa
Środa - opuszczamy Camping Kate w Mlini i jedziemy do granicy z Czarnogórą. Jeszcze tylko uzupełnienie wody, zrzut wody szarej, opróżnienie wc i w drogę...

Na granicy szybko i sprawnie  - pan popatrzył na auto, w paszporty i życzył udanego wypoczynku. Za granicą spotkaliśmy kampera z rejestracja z Bydgoszczy. Wymieniliśmy parę zdań, okazało się, że tamta ekipa jedzie od razu do Albanii. My zwiedzamy Czarnogórę. Kiedyś w Czarnogórze były opłaty ekologiczne 10 i 30 euro. Zostały zlikwidowane, więc tej opłaty w tym roku już nie mamy.

Pierwszy przystanek w Herceg Novi. Żeby zatrzymać się w miarę blisko starego miasta trzeba wykupić kartę parkingową - ZONA I - 0,80 euro/h, ZONA II - 0,50 euro/h. Zwiedzamy starówkę, wieżę zegarową, cerkiew św. Michała Archanioła otoczoną czterema palmami i twierdzę Kanli kula.

Herceg Novi - wejście na stare miasto

Wieża zegarowa

Cerkiew św. Michała Archanioła

Wnętrze cerkwii

Widok z Twierdzy Kanli kula

Z Herceg Novi kierujemy się wzdłóż Boty Kotorskiej zatrzymując się w widokowym miejscu, skąd widać m.in. kościół Matki Bożej Skalnej zbudowany na wyspie. Od znalezienia na rafie obrazu Matki Bożej w 1452 roku, co roku (22 lipca) rybacy wożą na wyspę kamienie stopniowo ją powiększając. Ta procesja z kamieniami nazywa się Fascinada.

Bota Kotorska - obiad

Kościół MB Skalnej na wyspie

Po drugiej stronie naszego miejsca postojowego rozciąga się spokojna miejscowość Perast, zniszczona bardzo podczas trzęsienia ziemi w 1979 roku. Obecnie życie toczy się przy wybrzeżu, w górnej części miasta widać zniszczenia. Należy zatrzymać się na parkingu przy wjeździe do miasteczka i dalszą część zwiedzać pieszo.

Perast

Kto spaceruje w południe?

W jednej z restauracji przy wybrzeżu

Miasteczko ma swój klimat

Widok z jednego "podwórka"

Późne popołudnie... Wjeżdżamy do Kotoru, gdzie w porcie cumuje ogromny wycieczkowiec. Jest wifi, więc mogę uzupełnić relację czekając, aż temperatura trochę spadnie. Jest godz. 19.00, temp. w cieniu 32st.

Kotor - wycieczkowiec "Riviera" w porcie

Trochę odpoczęliśmy, trochę przeczekaliśmy wysokie temperatury i wreszcie można wyruszyć na zwiedzanie Kotoru. Prześliczna starówka w dzień, miły polski akcent - występ zespołu "Świerszcze" z Trzemeszna, a po występie dalsze - już wieczorne - zwiedzanie. Nawet udało się wyjść na mury miejskie (w dzień wstęp płatny 3 euro/os).

Wycieczkowiec i luksusowe jachty w porcie

Parasole... parasole...

Kotor - Stare Miasto

 Polski zespół "Świerszcze" na scenie w Kotorze

Kotor nocą...

 Jedziemy do Budvy, nocleg na stacji benzynowej ECO. Tankowanie: ON 1,25euro/l. Za nami 105km. Jest wifi - jest relacja.

Dzień 7 - 5.07 - czwartek
Kolejny dzień bardzo atrakcyjny. Opuszczamy na chwilę wybrzeże i jedziemy w góry. Cel - Kanion Tary. Wspinaczka na wysokość 1600mnpm nie jest dla BoXerka łatwa, ale daje radę.

Droga z Budvy w kierunku Żabljaka

Po drodze widzimy drogowskaz na zabytkowy kamienny most. Wydawało się, że zabytek jest blisko, ale w zasadzie kilkadziesiąt kilometrów przejechaliśmy starą drogą. Warto było jechać malowniczą, wąską dróżką i zobaczyć most.

Nie zupełnie po drodze... ale warto było zobaczyć ten most

W drodze do Monastyru Ostrog można spotkać przechodzące drogą żółwie.

Dotarliśmy wreszcie do Monasteru Ostrog. Mnisi chyba chcieli być bliżej Boga, bo do tego najsławniejszego, prawosławnego miejsca ciężko dojechać, choć po drodze minęliśmy autokar. Te jednak dojeżdżają tylko do monasteru dolnego, a wyżej pielgrzymi muszą iść pieszo lub korzystać z prywatnych busików. Samochody osobowe i BoXerek mogły dojechać na parking przy monasterze górnym. Z parkingu do samego klasztoru trzeba jeszcze wspiąć się po schodach.

Monaster dolny

Monaster górny

Warto było wjeżdżać na górę i wspinać się schodami

A droga nie była łatwa

Jesteśmy coraz wyżej w górach, temperatura spada do 19 stopni i jest... Mokro. Ale tylko przez jakiś czas w czasie jazdy. Po dotarciu do Mostu nad rzeką Tara przestaje padać. Kanion Tary jest piękny.

Wystarczy gór..., wracamy nad morze. Nocleg w Podgoricy na stacji benzynowej FEBLIVE. Jest wifi, słabe, ale zakupiona antena wzmacniająca sygnał przydaje się i tu. Etap: 390km.

Za miejscowością... Mokro... taki widok

Most na rzece Tara, widok z restauracji MOST i dobra bałkańska kawa

Tara

Przepiękne widoki

Kanionem nie można tylko przejechać. Trzeba się też zatrzymać

Dzień 8 - 6.07 - piątek
Piątek... wstałem trochę wcześniej i uzupełniłem relację (GPS, ceny paliwa, długość przejechanej trasy). Dziś wracamy nad morze.

Jedziemy do Petrovac (po drodze płatny tunel - 5 euro), gdzie zatrzymujemy się na bezpłatnym parkingu, przy wejściu na plażę, za posterunkiem policji. Dalej wjazd też jest możliwy - parking tuż przy knajpach przy plaży = 3euro za cały dzień. Trochę się moczymy, trochę spacerujemy bulwarem. Gałka loda 0,70 euro (mniammmm).

Plaża w Petrovac, przy której parkujemy

Mnóstwo ludzi na plaży przy bulwarze

W drodze na południe mijamy ruiny weneckiej twierdzy Haj-Nehaj znajdującej się na szczycie góry na wysokości 225mnpm.

Haj-Nehaj

Kolejny, planowany punkt wyprawy to Stari Bar - ruiny miasta u podnóża masywu Rumija, otoczone masywnymi fortyfikacjami, stanowią gratkę dla turystów (wstęp 2euro, dzieci 1euro), parking bezpłatny. Zachowały się resztki ok. 240 domów, pałaców i świątyń, wieża zegarowa, cytadela...  Ciekawostkę stanowi akwedukt zbudowany przez Turków w XVIIw., składający się z 17 łuków, widoczny z murów miasta.

Stari Bar

Wieża zegarowa pochodzi z czasów tureckich

Widok z murów na budujący się w mieście meczet

Widok na miasto z murów

Akwedukt dostarczający do miasta wodę ze źródła odległego o 3km

Mapa pokazująca jak kiedyś to miasto wyglądało.

Swój klimat ma także uliczka z sympatycznymi restauracjami, prowadząca do ruin.

Czas pożegnać Stari Bar i udać się na plażę na słodkie "nicnierobienie".

"Safari Beach" w Ulcinj ( N 41.90353 E 19.26627 ) rozpieszcza nas morzem, piękną pogodą, super miejscówką w cieniu drzew, wifi... Mimo, że dziś zrobiliśmy tylko 100km to nic nam się nie chce, ale relacja musi być zrobiona. Zdjęcia kempingu niebawem, jeszcze jest za gorąco. Nawet "piesek" naszych miłych sąsiadów zrobił sobie przerwę w pilnowaniu BoXerka...

No to trochę fotek z campingu

Andreas (zarządca campingu) zapytał nas, ile dni zostajemy. powiedzieliśmy, że tylko do jutra. Zaproponował przy 3 nocach, czwartą gratis. Niestety... chętnie byśmy tu odpoczęli, ale przed nami Albania. Tam chcemy być kilka dni na plaży. Rozmawiałem z Andreasem trochę o caravaningu i o promocji "Safari Beach" na mojej stronie. Zostajemy tu jeszcze jutro.

Dzień 9 - 7.07 - sobota

Jest plan zorganizowania w przyszłym roku zlotu KOMPASU w Czarnogórze na campingu "Safari Beach". Dyrektor firmy, do której należy nie tylko camping, ale i hotele, apartamenty, boiska sportowe, autokary zaproponował nam promocyjne warunki pobytu i atrakcyjny program zlotu...

Dzień 10 - 8.07 - niedziela

Opuszczamy po dwóch dniach Ulcinj, bo przed nami Albania... Ale było tu bardzo miło...

Opuszczamy "Safari Beach"

Droga do granicy z Albanią kręta i wąska, dopiero na ostatnim odcinku się poszerza. Po drodze spotykamy stado osiołków, a przed granicą... korek. Najpierw auta wolno przesuwają się do przodu, a potem jakby wystrzelone z procy... Okazuje się, że celnicy zrobili sobie przerwę w sprawdzaniu aut i kilkadziesiąt samochodów mija granicę bez żadnej kontroli. Nawet pieczątek nie mamy w paszportach...

Jedziemy do granicy albańskiej...

a tu zonk... korek

Jedziemy do Szkodry, ale najpierw chcemy zobaczyć polecane plaże w miejscowości Shiroke, więc widzimy...

Plaże w miejscowości Shiroke, może i ładne, ale nawet nie ma się gdzie zatrzymać

... i jedziemy do Szkodry.
Oznakowania w Albanii są ubogie, więc na wyczucie jedziemy w kierunku centrum i udaje nam się zatrzymać w pobliżu katedry, w której był z pielgrzymką bł. Jan Paweł II. Miły pan, jak nas zobaczył, z chęcią otworzył drzwi katedry i wręczył broszurę. Miły, pierwszy akcent w Albanii.

Katolicka katedra w Szkodrze

Nawa główna i ołtarz - Katedra w Szkodrze

Znów na wyczucie (ani Garmin, ani AutoMapa nie ma większości dróg w Albanii) jedziemy na most w Mesi (Ura e Mesit) - tu pierwszy, ale nie ostatni, kontakt z "jakością" dróg w Albanii.

Ura e Mesit

Za mostem drogowskaz na jakiś zamek, co prawda nie ma o tym nic w przewodnikach, ale spróbować warto. Dróżką (nie drogą!) wjeżdżamy bardzo wysoko, często na "jedynce", na samym szczycie widząc jakieś zabudowania (mało zamkowe), oznaki życia i dziwne "elementy" w oknach... Zawracamy i "szybko" stamtąd zjeżdżamy (jakieś 10km/h)...

Dróżka do "zamku"

Hmmm... bez komentarza

"Szybki" zjazd...

Kolejny punkt programu to wycieczka promem kanionem z miejscowości Koman do Fierze. Ponieważ jest niedziela, a prom płynie tylko raz dziennie ok. 9.30, więc postanawiamy dojechać do Koman, tam przenocować, by rano wypłynąć do Fierze. Dobrze, że tak postanowiliśmy, bo droga do promu kręta i jakości albańskiej (polskie drogi są o niebo lepsze). I wszystko byłoby fajnie, gdyby nie to, że po dojechaniu do przystani dowiedzieliśmy się, że prom "kaput", bo nie było chętnych i go odwołali. Już nie kursuje na tym odcinku. Super! Czeka nas więc powrót tą samą drogą (innej nie ma). Ale zmęczenie wynagrodziły nam piękne widoki i ciekawy wjazd na przystań. Otóż ostatni kawałek drogi to wyryty w skałach tunel, a za nim zaraz jest przystań i mały parking. Postanowiliśmy od razu wrócić nad morze.

Piękne widoki w drodze do Koman

BoXerek i kierowca dają radę

Wjazd na przystań

Gdzie jest prom?

Mały hotelik, restauracja umierają... rzadko kto tu teraz zagląda.

Powrót tym samym tunelem, tą samą drogą.

Jeszcze na "Safari Beach" dajemy kolegom z Polski namiary GPS na darmową miejscówkę na plaży w Albanii w okolicy Tale. Kierujemy się tam i jedziemy wzdłóż plaży licząc, że spotkamy dwa znajome kampery. Okazuje się, że są dwa kampery i jedno Mitsubishi 4x4, które miało jechać do Dubrovnika, ale pojechało z większymi braćmi do Albanii. Zmęczeni drogą parkujemy już w nocy za kamperami i idziemy spać (N 41*42'14.2" E 019*34'59.51"). Za nami 240km.

Nocne parkowanie na plaży

Dzień 11 - 9.07 - poniedziałek
Ranek wita nas słońcem, brudną plażą (jak to w Albanii), ale pięknym morzem. Kąpiel, opalanko i jedziemy przed południem dalej.

Poranek - mini zlot Polaków w Albanii

Brudna plaża...

... i piękne morze

Poniedziałek zaczął się pięknie nad morzem, więc teraz coś dla ducha. Jedziemy do Durres, zatrzymujemy się na jakimś głównym bulwarze między portem a centrum (N 41,31130* E 019,44638*), gdzie możemy stać do 18.00. potem jest zakaz do 23.00. Zwiedzamy największy na Bałkanach amfiteatr rzymski z II w., łaźnie rzymskie, forum, meczet Faitha... kupujemy chleb (80 LEK) i jemy byrek (40 LEK) (ciasto francuskie nadziewane serem, mięsem lub szpinakiem). 1 euro = 136 LEK.

Amfiteatr rzymski z II w.

Meczet Faitha

Łaźnie rzymskie i forum

BoXerek na głównym bulwarze Durres

Z Durres jedziemy do miejscowości Berat, gdzie podziwiamy ogromny budynek uniwersytetu, wchodzimy na zabytkowy most i spoglądamy na charakterystyczne białe domki z ciemnymi dachami, wznoszące się na wzgórzu.

Uniwersytet

Zabytkowy most w Beracie

Charakterystyczne dla miasta białe domy

Nad miastem góruje zamek, którego najstarsze obwarowania pochodzą z IV w. p.n.e. natomiast większość z XVIII / XIX w. W obrębie murów toczy się normalne życie, jest nawet market. Wstęp 100 LEK.

Brama wejściowa na zamek

Z zamku zjeżdżamy już po zmierzchu, a chcemy dotrzeć do Fier i Apollonii. Jedziemy więc w nocy "żółtą" drogą, ale wspominanej już "jakości" albańskiej. Tak więc prędkość poza terenem zabudowanym wynosi bardzo często 20-30 km/h. Po trudach podróży parkujemy i śpimy w Fier pod Raiffeisen Bank (N 40,72537* E 019,55688*). Dziś przejechaliśmy 235km.

Dzień 12 - 10.07 - wtorek
Rano jedziemy do Apollonii - jednego z ważniejszych miast antycznych, założonych przez Greków w 588 r. p.n.e. - obecnie jest to sporej wielkości park archeologiczny. Wstęp 300 LEK.

Na parkingu spotkaliśmy... żółwia

A na ścieżce do zabytków... mnóstwo żółwi

Z Apollonii, po zimnej coli i mineralnej w restauracji (razem 250 LEK) jedziemy prosto nad morze do polecanego przez kolegę z CT campingu w Ksamil. Ale prosto, to nie znaczy wcale prosto... Najpierw trochę błądzimy we Vlore (ciężko się jeździ bez oznaczeń i nawigacji po tak wielkim mieście), potem przeciskamy się przez bulwary plażowe, następnie czekają nas serpentyny, wysokie podjazdy i strome zjazdy w górach... Widoki wspaniałe!

Na serpentynach dość dobrze dają sobie radę... osiołki

Czeka nas taki zjazd

Sesja fotograficzna przed zjazdem

Widoki z trasy

Gołąbki (obiad) na wysokościach

Wreszcie popołudniu docieramy do Ksamil, bez problemu znajdujemy camping (po drodze już są znaczki z namiotem, a w Ksamil - drugi autocamp po prawej stronie). Zrobiliśmy 205 km.
Gospodarze przemili (normalna cena 7 euro/os; dla Polaków 5 euro/os). A na dzień dobry witają nas tak:

Mrożona kawa i zimna woda na powitanie na campingu w Ksamil

Dzień 13 - 11.07 - środa
No to dziś zasłużony odpoczynek na campingu w Ksamil
(N 39,77784* E 020,00575* - www.ksamilcaravancamping.com).

Ciężko się odpoczywa przy 41st w cieniu, w środku auta, przy maksymalnie otwartych drzwiach, o godz. 17.00. Czujnik temperatury zewnętrznej w naszym termometrze pokładowym już jakiś czas temu padł. Nic się nie chce cały dzień. Dobrze, że wentylator trochę udaje, że chłodzi. Może za godzinę uda się zejść na plażę. Dlaczego jednak bardziej lubię norweskie klimaty?
Temperatura spadła, można iść na plażę i zostać aż do zachodu słońca...

 

Dzień 14 - 12.07 -czwartek

Kolejny dzień zaczynamy od starożytnego miasta Butrint (wstęp 700 LEK; otwarte od 8.00 do zmierzchu). Jest to największa atrakcja archeologiczna Albanii.

Zwiedzamy termy rzymskie, masywną wieżę wenecką z XV w., rzymski gimnazjon, pałac episkopalny i baptysterium z V w. Kolejnym niezwykłym zabytkiem wczesnochrześcijańskim jest bazylika z VI w. - zachował się m.in. rząd siedmiometrowych kolumn. Dalej widzimy fortyfikacje z IV w.p.n.e. - Bramę Morską i  Bramę Lwią. W miejscu dawnego akropolu są ruiny kościoła z VI w. i zamek wenecki z XIII w. Po drugiej stronie kanału Vivari stoi warowny zamek wybudowany przez Ali Paszę w XIX w.

W zasadzie jesteśmy już blisko granicy greckiej, ale... wracamy w kierunku Gjirokastry, po drodze zatrzymując się przy "niebieskim oku" (wjazd 300 LEK). Siri i Kalter to niezwykły strumień górski, który wybija z podziemnej groty o głębokości ponad 50m. W tym miejscu, wśród starych drzew, woda ma błękitny kolor. Najlepiej widać to około południa. Można tu spotkać też wiele pięknych owadów, motyli...

Docieramy do Gjirokastry i kierujemy się wprost na zamek górujący nad miastem. Widzimy kampera zaparkowanego na dole (parking płatny), ale my wiemy, że można dojechać pod samą bramę zamku. Hmmm... Osobówką zdecydowanie można, BoXerkiem... zdecydowanie też. Parkujemy więc pod samym zamkiem (bezpłatnie).
Pierwsze fortyfikacje wzniesiono tu w III w.p.n.e., ale obecna cytadela jest dziełem wspomnianego już Ali Paszy i pochodzi z XIX w. - miała charakter obronny, a zarazem była więzieniem. Ciekawostką jest, znajdujący się na zamku, a strącony w latach 50-tych przez komunistów, amerykański odrzutowiec - marny symbol potęgi reżimu.

Stąd postanawiamy jechać do Macedonii przez... Grecję. Tak też robimy, a ponieważ niedaleko są Meteory to jedziemy je zobaczyć. Udaje nam się podziwiać te "wiszące" klasztory o zachodzie słońca. Tu też jemy kolację w Tawernie Meteora (musaka - zapiekanka z jajek, ziemniaków, mięsa i warzyw). Tu też idziemy spać (na placu przy kończących się torach kolejowych N 39,70472* E 021,62231*). Dziś przejechaliśmy 300 km.

Musaka

Dzień 15 - 13.07 -piątek

Następnego dnia, dość wcześnie rano wyruszamy w kierunku Macedonii. Zatrzymujemy się jeszcze przy jednym moście...

Granica przekroczona "bezboleśnie", więc można zjeść śniadanie. Następnie kierujemy się do Bitoli - ruiny starożytnego miasta Heraclea widać jak na dłoni, więc pstrykamy tylko fotkę, a ponieważ po mieście ciężko się jeździ i nie ma gdzie zaparkować, to jedziemy do Stobi.

Heraclea

W miejscowości Prilep wymieniamy euro na denary macedońskie (1 euro = ok. 60 DM), pijemy w restauracji mrożoną kawę, robimy zakupy w markecie i jedziemy dalej.

Stobi to najciekawsze ruiny starożytnego miasta w Macedonii. Oznakowania w Macedonii ogólnie kiepskie, ale żeby nie postawić drogowskazu do takiej atrakcji turystycznej, to duże zaniedbanie. Oznaczenia są z głównej drogi tranzytowej do Grecji E75. Od strony Prilepu oznaczeń nie ma. Trzeba wjechać na E75 w kierunku Salonik i po kilku kilometrach jest zjazd na Stobi. Miasto robi wrażenie.

Tą samą drogą, przez Bitolę, wracamy nad Jezioro Ochrydzkie. Wjeżdżamy do Ochrydy i zatrzymujemy się przy ul. Partizanskiej (N 41,10894* E 020,80805*) - idziemy bulwarem, podziwiając życie miasta wieczorową porą. W dość zatłoczonej, ale chyba znanej restauracji Belweder zamawiamy kolację. Podziwiamy też piękny występ regionalnego zespołu tanecznego i miejscowej kapeli. Powrót i idziemy spać. W końcu dziś za nami 505 km.

Dzień 16 - 14.07 - sobota

Rano, po śniadaniu, idziemy zwiedzać Ochrydę (Ohrid). Urzeka architekturą i położeniem na wzgórzach wokół jeziora. Uliczki są ciasne i wąskie, a miasto pełne zabytków. Z daleka widać wzgórze Plaośnik, a pod nim ruiny teatru rzymskiego z II w.p.n.e. Niedaleko Górnej Bramy z półokrągłym łukiem wjazdowym znajduje się cerkiew św. Bogurodzicy Perivleptos i św. Klimenta. Obok znajduje się nowoczesny budynek arcybiskupstwa ochrydzkiego. Stąd wracamy Górną Bramą do miasta i idziemy na targ.

Meczet Zejnen Abedin

Górna Brama

Teatr rzymski

Cerkiew św. Bogurodzicy Perivleptos i św. Klimenta

Widok na miasto spod cerkwi

Wejście do cerkwi św. Bogurodzicy

Targ w tureckiej części miasta

Hmmm... przenośna (polowa) kaplica prawosławna na promenadzie

Ślub - młodzi i goście płyną do klasztoru św. Nauma

Pomnik św. Klimenta na promenadzie

Widok na miasto z nadmorskiej promenady Kej Marsal Tito

Jedziemy do klasztoru św. Nauma blisko granicy albańskiej (parking 150DM), podziwiamy klasztor i kosztujemy w restauracji miejscowej potrawy - travce gravce (talerz fasoli - 100DM). Nocleg na autocampingu Ljubanista. Kąpiel w jeziorze i odpoczynek. Sanitariaty powalają (dosłownie! - nie zamieszczam zdjęć, by nie psuć tej relacji - jeśli ktoś chce fotki to prześlę mailem), ale to podobno "standard" w Macedonii...

Restauracja przy klasztorze św. Nauma zachęca radośnie klientów

Wejście do innej restauracji

Klasztor św. Nauma

 

Zdecydowanie dużo lepiej od sanitariatów wygląda zachód słońca nad Jeziorem Ochrydzkim.

Idziemy spać. Dziś zrobiliśmy tylko 35km.

Dzień 17 - 15.07 - niedziela

Rano wracamy do Ochrydy, by zobaczyć jeszcze stare miasto, cerkiew św. Zofii - najbardziej niezwykłą świątynię tego miasta oraz charakterystyczną cerkiew św. Jana Kaneo na tle błękitu nieba i morza...

Po drodze widzimy jeszcze "Muzeum na wodzie"...

"Muzeum na wodzie"

Cerkiew św. Zofii

Cerkiew św. Jana Kaneo

Po zwiedzaniu czas coś przekąsić. Na drogę kupujemy byrek (ciasto francuskie nadziewane mięsem, serem lub szpinakiem) = 40DM.

 Z Ochrydy jedziemy w do kanionu rzeki Matka, ale nie jedziemy autostradą, lecz malowniczą drogą 418, a potem 409, wjeżdżając na wysokość ponad 1300 mnpm.

 Kanion rzeki Matka (jest możliwość wykupienia przejażdżki łodzią kanionem do jaskimi - ok. 1h - 300DM)

Dojeżdżamy do Skopje - stolicy Macedonii. Ogromne miasto, szerokie arterie i żadnych aut zaparkowanych przy głównych ulicach. Blisko centrum też ciężko zaparkować. Udaje nam się zatrzymać na parkingu stacji LUKOIL (na wylocie w kierunku Serbii), gdzie jest wifi (można wreszcie uzupełnić relację) i gdzie chyba możemy przenocować. Dziś za nami 240km. Tak mija niedziela.

Dzień 18 - 16.07 - poniedziałek

Ruszamy w kierunku granicy serbskiej, którą szybko przejeżdżamy. Stąd kierujemy się na północny wschód do kanionu rzeki Djerdap (Dunaj). Jedziemy bezpłatną częścią autostrady aż do Leskovaca, a stamtąd kawałkiem płatnej, by wreszcie zobaczyć trochę Serbii zza drogi. Na bramce płacimy 2,50 euro, ale pani pyta dlaczego chcemy jechać tędy skoro wygodniej autostradą? Odpowiedzieliśmy, że chcemy zobaczyć trochę ich kraju i dostać się do kanionu rzeki Djerdap. Pani z troską zapytała, czy mamy paliwo, więc powiedzieliśmy, że bak jest pełny. Trochę zdziwiona takimi turystami życzyła nam szczęśliwej podróży. Tu jednak potrzebna będzie kontrola nawigacji zwykłą mapą.

Droga nie okazała się taka zła - mieliśmy już doświadczenie dróg albańskich.

Dojechaliśmy do kanionu. Widoki przepiękne. Od miejscowości Donji Milanovac, która powstała w 1971 roku, gdyż pierwotną lokalizację zalał Dunaj, po powstaniu zapory, jedziemy w kierunku granicy z Rumunią (na zaporze).

Most od miejscowości Mosna w kierunku Donji Milanovac

Djerdap na wysokości miejscowości Mosna

Donji Milanovac

Ciekawe "jajko" w drodze do granicy

Dojeżdżamy do granicy na zaporze, przejście serbskie szybko i bezproblemowo. Wjeżdżamy na most, mijamy kilka stojących TIRów i ustawiamy się w długiej kolejce. Auta (przeważnie rumuńskie) przesuwają się wolno do przodu. Ludzie nie zapalają silników tylko przepychają auta w kolejce. W pewnym momencie podchodzi do nas Rumun i mówi, że nie musimy tu stać i że powinniśmy ominąć te auta z lewej strony i dojechać do przejścia. Tak też robimy... Mijamy auta z rejestracjami rumuńskimi, francuskimi, niemieckimi, austriackimi... Dojeżdżamy do przejścia, a pan w mundurze kieruje nas na pusty lewy pas. Dojeżdżamy do bramki z napisem CD i stajemy przed czerwonym światłem STOP. Celnik zostawia rząd osobówek i podchodzi do nas. Sprawdza paszporty i karze jechać na stanowisko kontroli celnej. Tam pani nakazuje nam otworzyć tylne drzwi, sprawdza co jest w środku auta i życzy udanej drogi. A dziesiątki osobówek dalej stoją w kolejce... Czemu my przejechaliśmy tędy? Nie wiem.

Zachód słońca zastaje nas w Rumunii, a do campingu jeszcze ponad 200km.

Ponieważ w Rumunii jest zmiana czasu o godzinę do przodu, postanawiamy nie wjeżdżać na camping po północy, lecz śpimy przed Orastie na stacji ARAL przy drodze DN7 (przy stacji stoi patrol drogówki, więc czujemy się bezpiecznie - N 45,84106* E 023,16426*). Dziś był ciężki dzień przejazdu przez całą Serbię. Za nami 660 km.

Dzień 19 - 17.07 - wtorek

Dziś postanawiamy odpocząć. Zakupy w Orastie (przy trasie DN7 jest Kauffland i Lidl) i jedziemy do znanego nam z zeszłego roku campingu w Aurel Vlaicu (http://www.campingaurelvlaicu.ro/ N 45°54‘8"  E 23°16‘33"). Przejechaliśmy niecałe 20 km. Na camping wjechaliśmy ok. 10.30 naszego czasu (w Rumunii 11.30). Zostajemy tu i odpoczywamy do jutra. Po wczorajszym "maratonie" nam się należy ;)

Zmienił się wjazd na camping i sanitariaty. Na lepsze!

Od południa camping nabiera życia. Przyjechało kilka kamperów i kilka samochodów z namiotami. Rejestracje z Francji, Holandii i Niemiec. Dzień żegna nas pięknym zachodem słońca. Ciekawostka: na stole butelka Fanty SHOKATA - nie do kupienia w wielu krajach Europy, ale na Bałkanach jak najbardziej. Cena w Macedonii - 65-75 DM.

Dzień 20 - 18.07 - środa

Wyjeżdżamy z Auriel Vlaicu dość wcześnie, ale tak, by już móc wymienić w Sebes pieniądze w banku i zatankować. 1 euro = 4,51 lei; 100zł = 104 leje. Z Sebes skręcamy na Transalpinę DN67C. Dużo lepiej wygląda niż w zeszłym roku, prawie na całości jest asfalt i betonowe zabezpieczenia. Jednak nadal jest to jeden wielki plac budowy.

Początek Transalpiny, czas na śniadanie

Na wysokości 1000 mnpm czekamy, aż koparka odjedzie, by móc przejechać

Na Transalpinie

Plac budowy nie zmienił się, na szczęście jest sucho

Tu w zeszłym roku zawracaliśmy, teraz jest piękny asfalt,...

...ale część drogi jeszcze tak wygląda

Dojeżdżamy do rozwidlenia i skręcamy w lewo, kierując się drogą DN7A w kierunku Curtea de Arges. Też częściowo remontowana, ale spokojniejsza niż Transalpina, mimo że wyjeżdżamy na ponad 1500 mnpm. Dzięki temu kilka ładnych widoczków.

Jedziemy z Transalpiny na Drogę Transfogaraską

Na wysokości prawie 1500 mnpm

Można spotkać takie "mobilne pasieki" i za 10 lei kupić słoiczek miodu

Dzień kończymy Trasą Transfogaraską DN7C wyjeżdżając od południowej strony na szczyt ponad 2000 mnpm. Po drodze Zamek Draculi i potężna tama.

Zamek Draculi

Obiad pod zamkiem (dosłownie)

Dojeżdżamy powoli do tamy od strony południowej

Widok z tamy

Na DN7C

Już niedaleko szczyt

Rumuńsko-polskie spotkanie karawaningowe na prawie 2000 mnpm

Największa wysokość była w tunelu 2063 mnpm. Tu już jesteśmy za - na parkingu

Widok ze szczytu

Kolejny zestaw wjeżdża pod górę - prowadzi... kobieta

Takie widoki mamy z okna BoXerka

Na Drodze Transfogaraskiej DN7C

Już zjechaliśmy z największych serpentyn

Zjechaliśmy z Trasy Transfogaraskiej na camping w Carcie (http://www.campingdeoudewilg.nl/
N 45°47‘33"  E 24°34‘24"). Kolacja, relacja i idziemy spać. Za nami 390 km.
Po 20 dniach zrobiliśmy 5140 km.

Dzień 21 - 19.07 - czwartek

Z Carty przez Sibiu, Sighisoarę, Targu Mures, jedziemy w kierunku Bukowiny (na północny wschód Rumunii). To chyba będzie najcięższy dzień podróży, jeśli chodzi o jazdę. Niestety prawie cały czas jechaliśmy drogami, które były w remoncie, ale nie kawałki dróg, tylko całe drogi DN15, DN15A, DN16, DN13. Jeden pas zwężony, dziury, maszyny, itd... Po drodze zwiedzamy kilka ciekawych miejsc. Wreszcie, po pięknym zachodzie słońca, z widokiem na lasy Bukowiny z wysokości 1100 mnpm, udało nam się dojechać do Vatra Dornei. Wcześniej zatankowaliśmy auto do pełna 5,61 lei/l. Noc na parkingu przy kompleksie turystycznym w centrum miejscowości (N 47*20'39.381" E 025*21'15.629").

Kościół warowny  na drodze DN15

Kościół warowny w Varea Viilor

Medias

Medias

Medias

Medias - rynek

Widok na Biertan

Biertan - kolejny warowny kościół

Kościół przy drodze DN15A

Zachód słońca na Bukowinie

Jeszcze kawałek drogi przed nami...

Dzień 22 - 20.07 - piątek

Wyjeżdżamy na północ Rumunii, aby zwiedzić Bukowinę i Maramures. Jedziemy drogą DN18 po drodze mijając taki kościółek,

a potem, w miejscowości Carlibaba zatrzymujemy się, by zobaczyć taką świątynię

Śniadanie jemy na wysokości 1400 mnpm, przy okazji spotykając rodaków w osobówkach (jakiś czas jechaliśmy wspólnie omijając sprawnie dziury w drodze) oraz ekipę kilku aut 4x4,  którzy jednak rzadko w Rumunii jeżdżą asfaltem...

Zjeżdżamy do miejscowości Bogdan Voda (pomnik ku jego czci) podziwiając nową bazylikę i stary kościół.

Z głównej drogi skręcamy w lewo, by w miejscowości Ieud obejrzeć cmentarz i znajdujący się na nim kościół z XIVw. oraz nowy monaster.

Wracamy z powrotem na DN18 i jedziemy do Barsany, tam oglądamy duży kompleks klasztorny.

Jeszcze tylko rzut okiem na Sighetu Marmatiei...

... i jedziemy na camping w Breb (N 47*44'46.3" E 023*53'36.8" http://baboumaramures.com/). Dojazd na camping bardzo ciężki dla małego kampera, ale może ktoś z przyczepą też się odważy tu wjechać. My widzimy tu tylko 4 namioty. Cisza i spokój. Takiego odpoczynku nam dziś potrzeba po 210 km.

Ponieważ rumuńskie (w większości holenderskie) campingi w Aurel Vlaicu, Carcie i Mamaia zostały przeze mnie zilustrowane w relacji: Rumunia 2011, więc czas na fotki z campingu w Breb:

Tak jak pisałem wcześniej dojazd bardzo trudny, ale sam camping godny polecenia.

Dzień 23 - 21.07 - sobota

Dziś jedziemy już w kierunku Polski. W miejscowości Vadu Izei, przez którą po raz kolejny przejeżdżamy, szukamy polecanych w przewodnikach domów o oryginalnej zabudowie regionalnej. Trzeba z głównej drogi zjechać na  boczne szutrowe i można zobaczyć kilka ciekawych zabudowań.

Jedziemy do Sapanty zobaczyć "Wesoły cmentarz". Po drodze zjeżdżamy obejrzeć monaster - jak się okazuje jest to nowo budowany kompleks.

"Wesoły cmentarz" z niebieskimi nagrobkami ukazującymi wizerunki zmarłych oraz śmieszne historyjki z ich życia wygląda naprawdę radośnie. Nie znając rumuńskiego nie rozumieliśmy tych opowieści, ale uśmiechnięte twarze miejscowych turystów wskazywały na radosną twórczość. Był nawet nagrobek człowieka robiącego te niebieskie nagrobki. Groby są nawet z 2010 roku i są one tradycyjne...

Do granicy jeszcze kilkadziesiąt kilometrów, a w jednej miejscowości ciekawe, nowe wille - wśród nich taka budowla.

Przekraczamy granicę jedną, drugą i szukamy miejsca na nocleg. jak się okazuje nocujemy w Jaśle na stacji benzynowej Grosar. Za nami 480 km.

Dzień 24 - 22.07 - niedziela

To w zasadzie koniec naszej pięknej wyprawy. Wracamy w świętokrzyskie. Licznik pokazuje przejechane równe 6500km.

Czas na małe podsumowanie... Bałkany są bardzo otwarte na turystów i życzliwe dla karawaningowców. Poza Chorwacją, gdzie trzeba nocować na campingach (chyba, że się parkuje dostawczakiem), we wszystkich krajach nie było problemu z zaparkowaniem na parkingu, czy przy stacji benzynowej. Na przejściach granicznych kampery są traktowane przyjaźnie i nie ma problemu z odprawą. Policja chętnie pomaga turystom i nie zatrzymuje obcych rejestracji. Powieszona na BoXerku polska flaga sprawiała, że nawet w Albanii mogliśmy usłyszeć "Polska! Jak się masz?" To miłe.

Podobnie na campingach - dużo życzliwości (a nawet rabaty) dla Polaków. Mało rejestracji polskich w tamtych stronach, więc są to kraje jeszcze przez Polaków nieodkryte.

Ceny produktów w sklepach wszędzie podobne do cen w Polsce.

Minusy to: jakość dróg w Albanii i remonty dróg w Rumunii. To na pewno utrudniało jazdę i było męczące.

Podsumowanie:

Ilość dni: 24

Ilość kilometrów: 6500

Koszt paliwa: 3150 zł

Koszt noclegów na campingach (9): 460 zł

Koszt całości wyprawy: paliwo, winietki, opłaty drogowe, ubezpieczenie zdrowotne, jedzenie, bilety wstępu, parkingi, campingi = 6000 zł

Zdjęcia z wyprawy:

Bałkany 2012 cz.1 (954 zdjęcia) 

Bałkany 2012 cz.2 (338 zdjęć)